مسواک های برقی از اواخر دهه 1960 میلادی به طور گسترده در کنار سایر محصولات تجاری بهداشت دهان در دسترس مردم قرار گرفت.

ابتدا کاربرد مسواک های برقی تنها برای گروه محدودی از مردم که دارای محدودیت های فیزیکی و ذهنی بودند یا کسانی که مهارت کافی برای مسواک زدن به روش دستی نداشتند، توصیه می شد.

این مسواک ها در بیماران ارتودنسی نیز تجویز می شد. در دهه 1990 با پیشرفت تکنولوژی، تولید مسواک های برقی طیف وسیعی از مردم از این وسیله سود بردند.

مطالعات مختلف نشان دادند که کاربرد این مسواک ها 2 بار در روز، دارای اثرات مفید در مقایسه با مسواک های دستی است.

چه کسانی حتما مسواک برقی بخرند؟

این فواید در بیماران ارتونسی چشمگیرتر است. گروه دیگری که استفاده از این مسواک ها در آن ها مورد توجه است، افرادی هستند که نواحی تماس بین دندانی را خوب تمیز نمی کنند. مطالعات نشان می دهند استفاده از مسواک برقی نتایج یکسانی را در مقایسه با استفاده از مسواک دستی و سایر وسایل تمیزکننده سطوح تماس بین دندانی در پاکسازی این نواحی دارد.

گروه دیگری که کاربرد این مسواک ها در آن ها توصیه می شود، کودکان هستند. به نظر می رسد مسواک های برقی پلاک بیشتری را در مقایسه با انواع دستی در کودکان برمی دارند. کاربرد این مسواک ها به خصوص در کودکانی که دارای معلولیت ذهنی یا مهارت ناکافی برای مسواک زدن دستی هستند توصیه می شود.

به افرادی که یک بار در طول روز مسواک می ‌زنند، توصیه می‌ شود از مسواک های برقی استفاده و دست کم حدود 6 دقیقه را صرف مسواک زدن کنند.

فواید مسواک برقی

در نهایت مطالعات مختلف نشان می دهند که استفاده از مسواک های برقی در بیشتر مردم سودمند است چرا که: بدون توجه به توانایی فردی، یک تکنیک خوب مسواک زدن را فراهم و انگیزه فرد را تقویت می کنند و مقبولیت بیشتری در طولانی مدت دارند.

تولیدکنندگان مختلف، فواید زیر را در کاربرد مسواک های برقی ادعا می کنند: کاهش قابل توجه پلاک در بالغان و بزرگسالان، نیروی کمتر مورد نیاز برای برداشت پلاک و در نتیجه کاهش خطر تحلیل و سایش لثه، کاهش بیشتر التهاب و خون ریزی از لثه در مقایسه با مسواک های دستی، توانایی بیشتر در برداشت جرم و تغییر رنگ دندان ها در مقایسه با مسواک دستی، به دلیل سر کوچک و دسترسی آسان به نواحی مختلف دهان، کودکان به استفاده از این مسواک ها راغب ترند.
مسواک های برقی

انواع مسواک های برقی

نسل اول: مسواک برقی هایی که با باتری کار می کنند. مزیت این گروه ارزان تر بودن و قابلیت حمل آن ها است. با این حال کوتاه بودن مدت عمر و شکنندگی مکانیکی این گروه از معایب آن ها می باشد.

نسل دوم: دارای یک سر چرخنده مجزا هستند و با باتری قابل شارژ کار می کنند. حرکت سر مسواک در این گروه به صورت لرزشی یا جلو عقب است. قیمت آن ها بالاتر است و تایمر دارند. سر این مسواک ها سنسور حساس به فشار دارد.

نسل سوم: مسواک های سونیک هستند. قابلیت شارژ دارند و قیمت آن ها بالاتر است.

سر مسواک

سر مسواک های برقی کوچک تر از مسواک های دستی است. اکثر تولیدکنندگان توصیه می کنند که سر مسواک هر 3 تا 6 ماه یک بار عوض شود. این کار به دلیل تغییر شکل موهای مسواک و کاهش تاثیر سر مسواک ضروری است.

تایمر

بسیاری از مسواک های مدرن جدید دارای تایمری هستند که معمولا پس از 2 دقیقه مسواک زدن آلارم می دهند یا مسواک را خاموش می کنند. این زمان مربوط است به توصیه مرسوم به مسواک زدن حداقل به مدت 2 دقیقه (هر یک از 4 بخش دهان 30 ثانیه.)

صفحه نمایش

بعضی از مسواک های برقی دارای یک صفحه نمایش هستند که زمان مسواک زدن و گاهی تصویر صورتک خندان یا تصاویر دیگر را برای تشویق مسواک زدن ایده آل نشان می دهد.

انگیزه

به نظر می رسد انگیزه عاملی کلیدی است که بیماران را وادار می کند از مسواک های برقی جهت ارتقای بهداشت دهان خود استفاده کنند. مطالعات نشان داده اند زمانی که فرد مسواک برقی را خریداری می کند، دفعات مسواک زدن وی افزایش می یابد.

در صورتی که به افراد آموزش استفاده صحیح داده شود، میزان تاثیر این مسواک ها در برداشت پلاک و کاهش التهاب لثه نیز افزایش می یابد. با این حال با گذشت زمان نتایج حاصل از کاربرد مسواک برقی قابل مقایسه با مسواک دستی است.

میزان تاثیر

مطالعات نشان داده اند که اکثر مسواک های برقی تاثیر بیشتری نسبت به مسواک های دستی به شرطی که روش دستی کامل و درست باشد ندارند. آن چه واضح است این است که روش مسواک زدن مهمتر از نوع مسواک است. با این حال چنان چه احساس شود روش دستی ناکامل و ناقص انجام می شود، استفاده از مسواک برقی می تواند مفید باشد.
مسواک برقی

مسواک های برقی، دندان‌ ها را بهتر تمیز می ‌کنند

یک دندانپزشک گفت: مسواک هایی که با برق یا باطری کار می ‌کنند،‌ قدرت پاک کنندگی بیشتری دارند چون با شدت و قدرت مناسبی دندان ها را تمیز می ‌کنند.

دکتر صدیقه خدمت در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان ایسنا افزود: به افرادی که یک بار در طول روز مسواک می ‌زنند، توصیه می‌ شود از مسواک های برقی استفاده و دست کم حدود 6 دقیقه را صرف مسواک زدن کنند اما استفاده از مسواک های معمولی باید حدود 10 دقیقه به طول بینجامد. ‌مسواک باید ازعقب تا نزدیک ترین دندان ‌ها زده و سطح هر یک از دندان ها به دقت تمیز شود.

این دانشیار دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به نقش نخ دندان در حفظ سلامت دندان ها اظهار کرد: سطوح جانبی دندان ها با یکدیگر در تماس هستند. این سطوح با استفاده از مسواک تمیز نمی ‌شوند بنابراین لازم است ابتدا با نخ دندان، سطوح دندان را تمیز و سپس مسواک زد.

وی با بیان این که عمل مسواک زدن مهم تر از نوع خمیر دندان است، گفت: برخی از افراد خمیردندان های گران و خارجی ‌خریداری می ‌کنند این در حالی است که خمیر دندان های ایرانی اثر لازم را بر سلامت دندان ها دارند البته خمیر دندان‌ باید به مقدار کم استفاده شود.

خدمت در پاسخ به این پرسش که آیا مصرف سیب، اثری مشابه مسواک زدن در تمیزی دندان‌ ها دارد، اظهار کرد: مصرف سیب می ‌تواند به تمیزی دندان ها کمک کند اما نمی‌ تواند جایگزین مسواک ‌زدن شود البته اگر نخ دندان و مسواک در دسترس نباشد می ‌توان از سیب برای تمیز کردن دندان ها استفاده کرد.

این دانشیار دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمینه تاثیر آدامس جویدن بر تمیزی دندان ها گفت: آدامس را نمی ‌توان جایگزین مسواک کرد البته جویدن آدامس‌ های بدون قند باعث افزایش ترشح بزاق دهان می ‌شود و بزاق تا حدودی دندان ها را شست و شو می ‌دهد.

وی در پاسخ به این پرسش که از چه نوع مسواکی برای تمیز کردن دندان ها باید استفاده کرد، گفت: بهتر است هر فردی برای حفظ سلامت لثه و دندان خود در این زمینه با دندانپزشک خود مشورت کند البته معمولا مسواک های متوسط (مدیوم) به بیماران توصیه می‌ شود.

خدمت در پایان تاکید کرد: استفاده از مسواک های نرم (soft) در بیشتر مواقع به بیماران پیشنهاد نمی ‌شود چون این نوع مسواک ها کارایی لازم را در تمیز کردن دندان ‌ها ندارند البته برخی مواقع دندانپزشکان، مسواک های نرم را برای بیمارانی که بیماری لثه آن ها شدید است، توصیه می‌ کنند.

از فواید حفظ بهداشت دهان و دندان بسیار خوانده و شنیده‌ایم و همه به خوبی می‌دانیم اهمیت سلامت این عضو از بدن به اندازه‌ای است که پزشکان سلامت دهان و دندان را کلید سلامتی تمام اعضای بدن می‌دانند.

همچنین همه می‌دانند که مسواک زدن یکی از ساده‌ترین و بهترین راه‌ها برای حفظ سلامت دندان‌ها است.

اما سوالی که وجود دارد این است که آیا در طول روز زمانی هست که برای مسواک زدن بهتر از بقیه اوقات باشد؟ آیا اثر مسواک زدن بر سلامت دندان ها، در زمان‌های مختلف با هم تفاوت دارد؟

متخصصان توصیه می‌کنند که حداقل دو بار در روز دندان‌های خود را مسواک بزنید، البته یکی از این دفعات حتما باید قبل از خواب باشد. اما زمان‌هایی که در طول روز بیشتر می‌خورید و می‌آشامید، بهتر است که بیشتر هم از مسواک استفاده کنید.

مسواک زدن صحیح، پلاک‌های دندان را از بین می برد.

باکتری‌های موجود در پلاک دندان عامل ایجاد دو بیماری مهم دهان و دندان هستند: پوسیدگی دندان‌ها و بیماری‌های لثه.

نکته مهمی که کمتر به آن توجه می‌شود این است که وقتی غذاها یا نوشیدنی‌های شیرین یا حاوی نشاسته می‌خورید، باکتری‌های موجود در دهان اسیدی تولید می‌کنند که می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند.

بنابراین خیلی مهم است پس از خوردن و آشامیدن مواد غذایی از مسواک استفاده کنیم. همچنین انتخاب غذاهایی که کربوهیدرات و قند کمی دارند و نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز نیز می‌تواند به کاهش تولید این اسیدهای مضر در دهان کمک کند.



چند توصیه ضروری

همین مسواک زدن که عامل مهم سلامتی دهان و دندان و در نتیجه کل بدن است، گاهی برای مینای دندان مضر است.

پزشکان متخصص توصیه می‌کنند پس از خوردن مواد غذایی یا نوشیدنی‌های اسیدی مانند آب پرتقال، حداقل تا نیم ساعت از مسواک زدن خودداری کنید، زیرا اسید حاصل از این نوع نوشیدنی‌ها، مینای دندان را ضعیف می‌کند و مسواک زدن بلافاصله پس از خوردن چنین مواد غذایی می‌تواند به مینای دندان صدمه بزند.

همچنین در صورتی که دندان خود را ترمیم کرده‌اید، تا 8 ساعت از مسواک زدن خودداری کنید تا موادی که برای پر کردن دندان شما استفاده شده اند، سفت شوند.



البته مسواک زدن به تنهایی نمی‌تواند تمام پلاک‌های دندان را از بین ببرد. متخصصان استفاده از دهان‌شویه‌های ضد میکروب و نخ دندان را در کنار مسواک زدن توصیه می‌کنند.

استفاده از نخ دندان پس از خوردن هر نوع ماده غذایی را باید به یک عادت روزانه تبدیل کرد تا ذرات غذاهایی که میان دندان‌ها گیر کرده اند، تمیز شوند و از این طریق، پلاک‌ها و باکتری‌های مضر در محیط دهان کاهش یابند.

در ضمن مراجعه منظم به دندانپزشک و چکاپ دندان هایتان را فراموش نکنید.

دکتر فرین میزانیان:
لطفاً یک پرس چلوکباب با یک دوغ، نه ببخشید با یک نوشابه بیاورید.
آقا لطفاً یک پیتزای مخصوص خانواده با یک نوشابه خانواده؛ نارنجی باشد لطفاً.
یک کیک بدهید با یک نوشابه قوطی...
ما، نوشابه‌خورترین ملت دنیا هستیم. می‌گویند42 لیتر در سال برای هر نفر. این در حالی است که میانگین سرانه مصرف نوشابه در جهان 10 تا 12 لیتر است. مصرف زیاد نوشابه خطرات زیادی از قبیل چاقی، افزایش احتمال ابتلای به دیابت و بیماری‌های قلبی و بیماری‌های معده و نیز پوکی استخوان را به‌دنبال دارد. یکی از خواص دیگر نوشابه آن است که این ترکیب، به شدت اسیدی است و مصرف مداوم آن باعث ایجاد نوعی سایش در دندان‌ها به نام سایش شیمیایی یا به قول دندانپزشک‌ها erosion می‌شود.
در آمریکا طی سال‌های 2004و2005 روی 900 نوجوانی که به مدرسه راهنمایی می‌رفتند پژوهشی بلندمدت انجام شد و نتیجه آن‌که اخیراً منتشر شده حاکی از آن است که 30درصد این نوجوان‌ها، به سایش شیمیایی دندان ناشی از مصرف مداوم نوشابه دچار شده‌اند.
مینای دندان، خارجی‌ترین و درعین حال مستحکم‌ترین قسمت‌های بافت دندان است. این ترکیب همچنین یکی از سخت‌ترین مواد موجود در کره زمین محسوب می‌شود. اما اگر این لایه به‌طور مرتب مورد حمله مواد اسیدی قرار بگیرد شسته شده و به‌صورت شیمیایی دچار سایش و تحلیل می‌شود، به‌این اتفاق در اصطلاح « سایش شیمیایی دندان» گفته می‌شود. با از بین رفتن یا نازک شدن مینای دندان که در اثر سایش شیمیایی اتفاق بیفتد دندان حساس می‌شود و در مواجهه با انواع تحریک‌های محیطی از جمله گرما، سرما و مواد ترش و شیرین احساس درد خواهد کرد. مینا لایه محافظت‌کننده و عایق دندان محسوب می‌شود.
جدای از این علامت ( حساسیت دندان‌ها به محرک‌های محیطی) علائم دیگری نیز وجود دارد که می‌توان به کمک آنها سایش شیمیایی در دندان‌ها را حدس زد. یکی از مهم‌ترین علامت‌ها، ایجاد برجستگی‌ها و فرورفتگی‌هایی در سطح دندان است. به عبارتی با شروع سایش شیمیایی در دندان، مینا در مناطقی از دندان‌ها از بین رفته و سطح مینای باقیمانده روی دندان از سطح صاف و صیقلی یک دندان سالم به یک سطح پر از برجستگی و فرورفتگی تبدیل می‌شود.
این اتفاق در سطح جونده دندان‌ها هم اتفاق می‌افتد و با شسته شدن مینا از این نواحی این لبه‌های برنده به سطوحی صاف تبدیل می‌شوند. با پیشرفت سایش، ظاهر دندان‌ها تغییر می‌کند. عاج دندان رنگی زرد‌تر و تیره‌تر از مینا دارد و درنتیجه دندان‌هایی که دچار سایش شده‌اند به رنگی تیره‌تر از رنگ‌های طبیعی دیده می‌شوند. نواحی طوق دندان (ناحیه اتصال دندان‌ها به لثه) نیز یکی از دیگر نواحی مستعد برای سایش‌های شیمیایی هستند. در این نواحی سایش‌های شیمیایی به‌صورت ایجاد یک ضایعه« کاسه‌ای شکل» دیده می‌شوند.

عوامل ایجاد‌کننده سایش‌های شیمیایی
هر بار که شما غذایی ترش یا اسیدی می‌خورید یا نوشابه‌ و آبمیوه‌های اسیدی می‌نوشید، مینای دندان شما برای چند لحظه شسته شده، نرم‌تر از قبل می‌شود و مقداری از مواد معدنی خود را از دست می‌دهد. در همین حال بزاق دهان شما شروع به فعالیت کرده به آهستگی محیط دهان را از حالت اسیدی به حالت خنثی در می‌آورد و مینای دندان فرصت خواهد یافت تا مواد معدنی از دست رفته خود را دوباره بازسازی کند.
اگر محیط دهان مرتب به حالت اسیدی دربیاید؛ یعنی شما یکی از افرادی باشید که به‌طور دائم از خوراکی‌های اسیدی استفاده می‌کنید، بزاق دهان و مینای دندان شما فرصتی برای ایجاد تعادل و بهبود وضعیت مواد معدنی از دست رفته نخواهند یافت. به عبارتی ذرات کوچک از مینای دندان به مرور زمان شسته می‌شود و با گذشت زمان لایه‌ای از مینای دندان از بین خواهد رفت.
میزان اسیدی بودن مواد را با عاملی به‌نامph، مشخص می‌کنند. کم شدنph و رفتن این عدد به سمت صفر نشان دهنده بالارفتن میزان اسیدیته آن ماده است. در جدول، مقدار اسیدیته گروهی از مواد اسیدی نشان داده شده است.
اسیدیته مواد یادشده در این جدول بالاست و افرادی که به‌صورت عادتی از یک یا چند نوع از این مواد استفاده می‌کنند، در معرض خطر سایش شیمیایی هستند. طبق اطلاعات موجود در جدول، نوشابه‌های گازدار بعد از سرکه و آبلیمو، در گروه مواد بسیار اسیدی قرار می‌گیرند.
جدای از مواد خارجی که با ورود به دهان و ایجاد خاصیت اسیدی، باعث سایش شیمیایی دندان‌ها می‌شوند، عواملی نیز ممکن است به‌صورت داخلی دندان‌ها را تحت سایش شیمیایی قرار دهند. تمام بیماری‌هایی که به بازگشت اسید از معده به مری و سپس به دهان منجر شوند، می‌توانند سایش شیمیایی دندان‌ها را ایجاد کنند.
«ریفلاکس مری-معده» یکی از این بیماری‌هاست که مبتلایان به آن در اصطلاح ترش می‌کنند یا سوزش سر دل دارند و به عبارتی اسید از معده به مری و در موارد شدید به دهان باز می‌گردد: تکرار و عدم‌درمان این بیماری موجب تماس مداوم اسید معده با دندان‌ها شده و سایش شیمیایی آنها را موجب می‌شود.
استفراغ‌های مداوم و کلر که دائماً اسید معده را به دهان برمی‌گرداند از دیگر عوامل ایجاد‌کننده سایش‌های شیمیایی دندان است. افرادی که به بی‌اشتهایی عصبی دچار هستند، از این گروه‌اند. آنها معمولاً پس از صرف غذا به استفراغ دچار می‌شوند. این عوامل به‌عنوان زمینه‌های خطر ساز برای ایجاد سایش‌های شیمیایی دندان‌ها شناخته شده اند:
- مصرف مداوم آب مرکبات( بیش از 2‌وعده در روز)
- مصرف مداوم نوشابه‌های گازدار( بیش از 4‌تا6 وعده در هفته)
- اختلالات بلع و استفراغ‌های مکرر
- دندان قروچه
- مصرف نوشابه‌های ورزشی و انرژی‌زا( بیش از یک بار در هفته)
- مصرف مرتب سرکه
- وجود علائم یا سابقه ریفلاکس معده به مری

راه‌های جلوگیری
برای مقابله با سایش‌های شیمیایی دندان این نکات را رعایت کنید:
1 - حتی‌المقدور از میزان مصرف مواد اسیدی و اسیدزا کم کنید: مواد اسیدی باید به سرعت نوشیده شوند و از مصرف جرعه جرعه آن بپرهیزید. استفاده از نی کمک می‌کند تا خطر سایش‌های شیمیایی کمتر شود. همچنین بیماری ریفلاکس خود را با کمک پزشک درمان کنید.
2 - مکانیسم دفاعی دهان خود را تقویت کنید: بزاق دهانتان را افزایش دهید. بزاق به خنثی کردن محیط دهان کمک می‌کند. هرچه مقدار بزاق بیشتر باشد، محیط دهان زودتر به حالت خنثی برمی‌گردد. بزاق مملو از کلسیم و فسفر است. این مواد باعث می‌شوند که مینای دندان مستحکم و قوی باقی بماند. می‌توان به کمک آب نبات‌ها و آدامس‌های بدون شکر، بزاق دهان را تحریک به ترشح کرد.
3 - به کمک « فلوراید» استحکام و مقاومت دندان‌های‌تان را بالا ببرید: روزانه از محلول دهانشویه فلوراید استفاده کنید. از فلورایدتراپی‌های حرفه‌ای در مطب دندانپزشکی لااقل 2 بار در سال برای استحکام دندان‌های‌تان بهره ببرید.
4 - محیط دهانتان را خنثی کنید: اگر احساس می‌کنید سوزش سردل دارید یا ترش می‌کنید، می‌توانید از قرص‌های بدون نسخه‌ای که برای رفع این مشکل وجود دارند استفاده کنید تا از ورود اسید معده به دهانتان جلوگیری کنید. بعد از مصرف خوراکی‌های اسیدی، تکه‌ای پنیر بجوید و آن را برای چند لحظه در دهانتان نگه دارید. پنیر حاوی کلسیم و فسفر فراوان است و به بازسازی مجدد مینای دندانتان کمک می‌کند.
5 - عوامل ساینده را کاهش دهید: از مسواک نرم استفاده کنید و به آرامی مسواک بزنید. هرگز بلافاصله بعد از مصرف مواد اسیدی مسواک نزنید. آب کشیدن دهان د راین مواقع بهتر از مسواک زدن دندان‌هاست.

زیبایی یکی از نعمت های خدادادی است که لازم است به هر شکلی حفظ و نگهداری شود. دندان ها نیز قسمتی از بدن هستند که علاوه بر سالم بودن، زیبایی آنها اهمیت به سزایی در ظاهر شخص و حتی نحوه گفت و گو و ارتباط برقرار کردن با دیگران دارد. لبخندی که با دندان های ردیف و سفید زده شود، به طور مسلم از دندان هایی نامنظم زیباتر و جذاب تر خواهد بود و مخاطب را بیشتر به خود جذب می کند.

علاوه بر زیبایی، دندان های نامنظم، می تواند باعث خراب شدن زودتر دندان ها (به علت گیر کردن غذا)  و ایجاد مشکلاتی در دستگاه گوارش و سایر دستگاه های بدن شود.


ارتودنسی چیست و هدف از ارتودنسی کدام است؟

ارتودنسی به معنی ردیف کردن دندان ها می باشد. هدف از این کار، مرتب کردن دندان های فک بالا یا فک پایین و یا هر دو فک می باشد، ولی دو نکته مهم دیگر را نیز به طور هم زمان باید در نظر داشت:

1- دندان های مرتب شده در دو فک به خوبی بر روی یکدیگر قرار گیرند تا عمل جویدن به بهترین نحو ممکن انجام شود.

2- حرکات دندانی به آهستگی و با حداقل آسیب انجام شود تا موقعیت جدید دندان ها تغییر نکند یا دندان ها صدمه نبینند.

در تصویر سمت راست شماره 1 دندان های نامنظم را نشان می دهد. شماره 2 عمل ارتودنسی بر روی دندان ها و شماره 3 دندان های منظم را بعد از ارتودنسی نشان می دهند.



درمان در ارتودنسی چه مدت طول می کشد و مراحل آن کدام است؟

درمان های جامع ارتودنسی بر خلاف سایر درمان های دندان پزشکی، نسبتا طولانی تر می باشند و به طور متوسط حدود 2 تا 3 سال به طول می انجامند.

در این ارتباط چگونگی حرکت دندان ها، حتی برای دندان پزشکان نیز جالب و گاهی اوقات حیرت انگیز است. با اعمال نیرو به دندان ها بخشی از استخوان اطراف دندان خورده شده و بخش دیگری ساخته می شوند. اگر ناهنجاری فکی وجود نداشته باشد و فقط بی نظمی دندانی مشکل اصلی بیمار باشد، بهتر است درمان تا رویش همه دندان های دایمی یعنی حدود 12 سالگی به تعویق بیفتد.

دندان های شیری چند تا بوده و روش مراقبت از آنها چگونه است؟

قبل از رویش دندان های دایمی، 20 دندان شیری در دهان کودک وجود دارد و پس از افتادن هر کدام از آن ها، یک دندان دایمی باید جایگزین آن شود. البته حدود 6 تا 7 سالگی در انتهای دندان های شیری در هر طرف و در هر فک یک دندان دایمی رویش می یابد که اتفاقاً مهم ترین دندان دایمی است که در شمارش دندان ها باید آنها را نیز در نظر داشت.

حفظ دندان های شیری، مهم ترین راه پیشگیری از بروز بی نظمی های دندانی یا حداقل پیچیده تر شدن آنهاست.

بیرون آوردن دندان های شیری و هم چنین دندان های دایمی به منظور مرتب شدن دندان ها، نباید بدون نظر دندان پزشک صورت پذیرد.

اگر ناهنجاری فکی وجود نداشته باشد و فقط بی نظمی دندانی مشکل اصلی بیمار باشد، بهتر است درمان تا رویش همه دندان های دایمی یعنی حدود 12 سالگی به تعویق بیفتد.

والدین در برخورد با بی نظمی های ایجاد شده در دندان های شیری فرزندشان چه اقدامی لازم است انجام دهند؟

گاهی بی نظمی های خفیف و متوسط دندان های کودک، موجب نگرانی والدین می گردد و به عنوان یک راه حل سریع، از دندان پزشک می خواهند که دندان های شیری کودک را برای باز شدن فضای دهان و برای مرتب شدن دندان های تازه رویش یافته خارج کنند که اصلاً اقدام درستی نمی باشد، بلکه این کار باید پس از ارزیابی شرایط فکی و دندانی بیمار در وضعیت بسیار خاص انجام شود. به طور کلی این عمل منجر به وخیم تر شدن بی نظمی دندان ها در سال های آینده و کمبود فضا برای سایر دندان های دایمی خواهد شد و دندان در داخل استخوان جابجا خواهد گردید. در شرایط طبیعی، سرعت این حرکت یک میلی متر در هر ماه می باشد.

برای مرتب کردن دندان ها از چه روش هایی استفاده می شود؟

برای مرتب کردن دندان ها، به طور کلی از دو نوع دستگاه یا وسایل استخوانی استفاده می شود:

1- دستگاه متحرک ارتودنسی: که بیمار می تواند آن را از دهان خارج کند و دوباره در محل اولیه خود قرار دهد. این دستگاه اغلب در دوره دندان شیری یا شیری – دایمی و عموماً در کودکان کمتر از 12 سال استفاده می شود و دندان پزشکان عمومی مهارت استفاده از این نوع دستگاه ها را در دوره تحصیل خود فرا می گیرند.
ارتودنسی دندان ها

2- دستگاه ثابت ارتودنسی: که به طور محکم به دندان ها متصل است و بیمار نمی تواند آن را از دهان خارج کند. قرار دادن و به کارگیری و تنظیم این دستگاه فقط در دوره های تخصصی ارتودنسی آموزش داده می شود و از درمان های پیچیده محسوب می شوند که حتماً باید تحت نظر متخصصین ارتودنسی انجام شود. متأسفانه برخی از دندان پزشکان عمومی، بدون آموزش کافی و تجربه لازم اقدام به معالجه با این وسایل می کنند و صدمات وسیع و جبران ناپذیری از جمله تحلیل ریشه دندان ها یا خوردگی استخوان برای بیمار ایجاد می نمایند. این نوع دستگاه ها پس از رویش دندان های دایمی و به طور معمول پس از 12 سالگی برای مرتب کردن دندان ها به کار می رود.

بهترین سن برای درمان ناهنجاری های دندانی – فکی کدام است؟

بهترین سن برای تشخیص ناهنجاری های دندانی – فکی، سن 7 سالگی است. البته بهترین سن معالجه، بسته به نوع ناهنجاری متفاوت است. به طور مثال بهتر است درمان عقب بودن فک پایین در سنین 9 تا 10 سالگی و عقب بودن فک بالا در حدود سنین 7 تا 8 سالگی آغاز شود.

دکتر امیرفرهنگ میراسماعیلی- دندان پزشک و متخصص ارتودنسی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی همدان

مسواک شما کثیف تر ازآن چیزی است که تصور می کنید.آیا تاکنون فکر کرده ایدکه در مسواک شما چه چیزهایی کمین کرده است. مسواک ها سرشار از انواع میکروب ها هستند.

تحقیقات نشان می دهد که یک مسواک بدون درپوش می تواند بیش از 100 میلیون باکتری را در خود جای دهد. اما نگران نباشید. به هر حال دهان ما نیز چندان استریل و عاری از میکرب نیست.

صدها میکروارگانیسم در دهان ما هر روز وجود دارد و این مشکل چندان بزرگی نیست. در واقع می توان گفت که مشکل زمانی جدی می شود که تعادل این باکتری ها در دهان به هم می خورد.

بهتر است بدانیم که پلاک ها یا همان جرم های روی دندان، باکتری ها هستند و بنابر این با هر مرتبه مسواک زدن این باکتری ها به مسواک منتقل می شود. سوالی که در این رابطه مطرح می شود این است که آیا ممکن است در نتیجه مسواک های آلوده بیمار شد؟

پاسخ چندان روشن نیست، فارغ از این حقیقت که چه تعداد باکتری در دهان ما زندگی می کنند و یا از طریق دهان به مسواک منتقل می شوند باید گفت که دفاع بدن در مقابل این باکتری ها به قدری هست که دچار عفونت ناشی از میکرب های روی مسواک نشوید.

خوشبختانه باید گفت که بدن به طور خودکار علیه این باکتری ها مبارزه می کند ، بدون آنکه علامتی از ناراحتی مشخص شود. به همین دلیل ما به درستی خبر از شواهد میکربی روی مسواکی که در دستشویی یا هر جای دیگر قرار می دهیم نیستیم .

با این حال بهتر است نکات زیر را رعایت کنید تا از بروز همان مشکلات نادر که در نتیجه آلودگی مسواک است نیز مصون بمانیم.



مسواک را دور از محل توالت قرار دهید . در بسیاری از خانه ها دستشویی و توالت در کنار هم تعبیه شده و به عبارتی بسیار نزدیک به هم هستند و در اغلب موارد نیز مسواک در لیوانی کنار کاسه دستشویی قرار می گیرد. هر توالتی گازهای آلوده در هوا پراکنده می کند و این جای تعجب است که چرا مسواک را آن نزدیکی ها قرار می دهید. با این توصیفات تاکید می شود که تا آنجا که امکان دارد مسواک را جایی دور تر از توالت قرار دهید.نکته بعد اینکه بعد از توالت کردن و قبل از مسواک زدن حتما دستان خود را با آب و صابون بشویید.

مسواک خود را بعد از هر بار مصرف به دقت شستشو دهید.

مسواک خود را خشک نگه دارید . همان طور که می دانید باکتری ها تمایل زیادی به محیط های مرطوب دارند. بنابر این سعی کنید مسواک خود را در فاصله زمانی هر مرتبه مصرف، خشک نگه دارید. از درپوش مسواک بهتر است استفاده نکنید زیرا رطوبت مسواک را حفظ می کند و محیط را هر چه بیشتر مستعد رشد باکتری ها می کند.

مسواک خود را مستقیم نگه دارید. قرار دادن مسواک در جایی که مستقیم باشد بهتر است از حالت افتاده آن روی هر سطح .

هر گز از مسواک دیگران استفاده نکنید و چنین اجازه ای نیز به دیگران ندهید که بخواهند از مسواک شما استفاده کنند. حتی توصیه می شود که مسواک خود را در مجاورت مسواک دیگری قرار ندهید ، زیرا باکتری ها از یکی به دیگری منتقل می شود. هم اکنون محصولات مختلفی در بازار وجود دارد که مدعی است می تواند مسواک را عاری از باکتری کند .

روش هایی که این محصولات دارند به کمک گرما ، اشعه یا اسپری های باکتری کش است و بعضی از مسواک ها نیز گفته می شود که حاوی فرچه ضد رشد باکتری است. شواهد نشان می دهد که بعضی از این راهکارها مفید است و منجر به از بین رفتن باکتری می شود. بنابر این اگر تصمیم گرفته اید که از این محصولات استفاده کنید تاییدیه سازمان غذا و دارو را در این زمینه در نظر بگیرید. همچنین به خاطر داشته باشید که حتی بهترین محصولات نیز به قادر از بین بردن تمام باکتری ها نیستند.بعضی از وب سایت ها پیشنهاد می کنند که مثلا مسواک را در مکروویو قرار دهید تا باکتری ها از بین برود، اما همین عمل ممکن است کاراریی مسواک را تحت تاثیر قرار دهد و به عبارتی به ساختمان مسواک آسیب وارد کند.

بهترین راهکار ممکن در این رابطه این است که مسواک خود را بعد از مدتی استفاده دور بیاندازید. زمان پیشنهادی در این رابطه هر سه تا چهار ماه یکبار است. و نهایت این که به خاطر داشته باشید که این باکتری ها هستند که موجب بد بویی دهان، پوسیدگی دندان و بیماری های لثه می شوند . بنابر این مسواک زدن و نخ کشیدن به دندان ها را هرگز فراموش نکنید . همچنین شستشوی دهان با مواد شوینده ضد باکتری قبل از مسواک زدن از انتقال باکتری به مسواک ممانعت می کند.